مسجد پیرزن / عجیب ترین مسجد ایران و جهان
چندى پیش در میانه صحن كبیر گوهرشاد، محوطه مربع مستطیلى بود از سنگ، با نرده هاى سنگى كه تیركها و ستونهاش از هم فاصله زیاد داشت. این قسمت میانى به «مسجد پیرزن» معروف بود.
مسجد پیرزن افسانه اى دارد شبیه « حجره تنگ پیرزن » در ایوان و كاخ مداین.
خاقانى :
نه زال مداین كم، از پیرزن كوفه نه حجره تنگ این، كمتر ز تنورآن
یعنى آورده اند كه گوهرشاد هنگامى كه براى ساختن مسجد زمینهاى مناسب نزدیك «حرم» را مى خرید، و چندان خرید كه ساختن مسجد را كافى باشد، پیرزنى حاضر به فروش كلبه محقّر خود نشد، به هیچ بهایى ، و چنان كه مهندسان سنجیده بودند، این كلبه قناسى پنج ضلع، درست در میانه مسجد مى انداخت.
شهبانو گوهرشاد كه زنى بسیار توانا اما دادگر بود، توانایى و توانگرى خود را به ستم نیالود و پیرزن را مجبور به فروش نكرد. گرداگرد خانه او را خرید و به ساختن مسجد آغاز كرد. كار ساختن كه تمام شد و مسجدى بدین فرّ وجلال وجود گرفت، همه ناظران و صاحبنظران تنها نقض این بنیاد باشكوه و آباد را بودن آن كلبه محقر و ویران در میان مسجد مى دیدند، خاصه با چنان قناسى كه داشت.
ادامه ادارد...